آسیب‌شناسی جامعه اسلامی مبتنی بر تحلیل محتوای خطبه‌‌ فدکیه‌ حضرت ‌زهرا (س)
آسیب‌شناسی جامعه اسلامی مبتنی بر تحلیل محتوای خطبه‌‌ فدکیه‌ حضرت ‌زهرا (س)

سیده رقیه سجادی؛ محمد عترت دوست؛ پروین بهارزاده

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 9-35

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.15936.2019

چکیده
  خطبه فدکیه حضرت‌ زهرا (س)، خطبه‌ای است که در یک برهه‌ی حساس تاریخی پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) ایراد شده است، لذا بررسی و تعمق، پیرامون مضامین و محتوای آن با روش‌های تحقیق متن‌پژوهی می‌تواند نتایج قابل‌توجهی ...  بیشتر
ارزیابی روایات شأن نزول آیات درباره نجاشی پادشاه حبشه
ارزیابی روایات شأن نزول آیات درباره نجاشی پادشاه حبشه

قاسم بستانی؛ مینا شمخی؛ علی مطوری؛ عیسی محمودی مزرعاوی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 37-61

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.15549.1988

چکیده
  در منابع روایی و تفسیری و کتب اسباب النزول، روایاتی نقل شده است که در آن‌ها شأن نزول آیات قرآن، بیان شده است. جایگاه نجاشی پادشاه حبشه و اهمّیت شخصیت وی در حوادث صدر اسلام مانند هجرت مسلمانان به حبشه و ...  بیشتر
اعتبارسنجی توقیعات امام زمان (ع) به شیخ مفید در کتاب الاحتجاج
اعتبارسنجی توقیعات امام زمان (ع) به شیخ مفید در کتاب الاحتجاج

کاظم استادی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 63-86

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.16949.2106

چکیده
  از گذشته‌ی دور تا کنون، کتاب‌هایی درباره توقیعات امام زمان (ع) نوشته شده است. در منابع حدیثی شیعه امامیه، حدود صد توقیع از امام زمان (ع) موجود است که بیشتر آن‌ها در کتاب‌های «کمال‌الدین» صدوق و ...  بیشتر
اعتبارسنجی روایت دالّ بر اخلاق فضیلت‌مدار
اعتبارسنجی روایت دالّ بر اخلاق فضیلت‌مدار

محسن خاتمی؛ شادی نفیسی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 89-113

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18016.2184

چکیده
  سنجش اعتبار و زمینه صدوری یک متن به منظور احراز صدور آن از جانب معصوم (ع) امری مهم در طول تاریخ حدیث‌پژوهی محسوب می‌شود، به طوری که اطمینان از صدور حدیث، موجب استقرار اصول معرفتی ـ اخلاقی صحیح در آموزه‌های ...  بیشتر
بازسازی مدرسه حدیثی شیعه ری در آیینه راویانِ حدیث (سده‌های دوم و سوم هجری)
بازسازی مدرسه حدیثی شیعه ری در آیینه راویانِ حدیث (سده‌های دوم و سوم هجری)

حسن اصغرپور؛ روح الله شهیدی؛ رقیه ایوزخانی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 115-139

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.15579.1994

چکیده
  رونق و گسترش حدیث‌پژوهی در یک شهر یا منطقه، در گرو عوامل مختلفی است. یکی از این عوامل را می‌توان حضور عالمان و محدّثان در آن جغرافیای علمی و فعّالیت‌های حدیثی آنان دانست. یکی از بهترین و مهم‌ترین روش‌های ...  بیشتر
تحلیل فقه‌الحدیثی روایات «فُطرُس مَلَک»
تحلیل فقه‌الحدیثی روایات «فُطرُس مَلَک»

رضا اله دادی دستجردی؛ سید علی حسین پور؛ محمدجواد یاوری

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 143-157

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.17139.2120

چکیده
  یکی از روایت‌هایی که در منابع حدیثی شیعه نقل شده است، روایتی است موسوم به «فُطرُس مَلَک»، که داستان آن در منابع حدیثی شیعه آمده است. این داستان، فضیلتی بزرگ برای امام حسین (ع) است. از آن‌رو که برخی ...  بیشتر
تحلیل و ارزیابی حدیث «مَنْ بَدَّلَ دِینَهُ فَاقْتُلُوه» در موضوع قتل مرتد با تمرکز بر دیدگاه اهل حدیث گرایش سلفیان و ابن‌تیمیه
تحلیل و ارزیابی حدیث «مَنْ بَدَّلَ دِینَهُ فَاقْتُلُوه» در موضوع قتل مرتد با تمرکز بر دیدگاه اهل حدیث گرایش سلفیان و ابن‌تیمیه

حمزه علی بهرامی؛ مریم السادات هاشمی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 159-183

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18387.2224

چکیده
  یکی از موضوعات چالش‌برانگیز در فقه اسلامی، مبحث قتل مرتد است. بر اساس این آموزه، مسلمانی که از دین اسلام خارج شود کشته می‌شود. در مورد جزئیات این مجازات، میان فرق اسلامی تفاوت زیادی وجود دارد. سلفیان، ...  بیشتر
سندسازی‌های کتاب «طب‌الأئمة» منسوب به فرزندان بسطام
سندسازی‌های کتاب «طب‌الأئمة» منسوب به فرزندان بسطام

عمیدرضا اکبری؛ محمدکاظم رحمان ستایش

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 185-213

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.17214.2176

چکیده
  کتاب «طب‌الأئمة» به عبد‌الله و حسین، فرزندان بسطام منسوب است. عموم راویان صدر اسانید، همچون خود آن دو ناشناخته‌اند. فرزندان بسطام در اسانید کتاب، بیشتر واسطه روایت از طریقی خاص فرض شده‌اند. این ...  بیشتر
گونه‌شناسی احادیث غدیر در آثار نسائی و طبرانی
گونه‌شناسی احادیث غدیر در آثار نسائی و طبرانی

محمدتقی دیاری بیدگلی؛ یوسف فرشادنیا

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 215-238

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.17791.2166

چکیده
  بررسی گونه‌های مختلف احادیث غدیر در ارائه تصویری روشن و کشف حقایق و معارف مغفول از واقعه وحیانی غدیر، امری ضروری و از ظرفیت پاسخ‌گویی به نیازهای پژوهشی و آموزشی عصر کنونی برخوردار است. نوشتار حاضر به ...  بیشتر
مؤلفه‌های مهم در کاربست عملی روش‌های تاریخ‌گذاری «مبتنی بر سند» و «تحلیل ترکیبی إسناد-متن»
مؤلفه‌های مهم در کاربست عملی روش‌های تاریخ‌گذاری «مبتنی بر سند» و «تحلیل ترکیبی إسناد-متن»

نصرت نیل ساز؛ مهدیه کیان مهر؛ بی بی سادات رضی بهابادی

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 241-263

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.17804.2169

چکیده
  خاورشناسان روش‌های مختلفی را برای تاریخ‌گذاری روایات، ابداع و به مرور زمان اصلاح کرده و بسط داده‌اند. غیر از قواعد کلی که در هر روش وجود دارد، برخی مؤلفه‌ها و نکات ظریف باید در کاربست هر شیوه، مورد ...  بیشتر
نقد روش‌شناختی و محتوایی کتاب «یوم الخلاص»
نقد روش‌شناختی و محتوایی کتاب «یوم الخلاص»

مرتضی شرفی؛ کرم سیاوشی؛ معصومه ریعان

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 265-289

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18185.2202

چکیده
  احادیث ناظر به نشانه‌های ظهور و احوال آخرالزمان، در میان روایات حوزه مهدویت از اهمیّت بسیاری برخوردارند. بنابراین انجام پژوهش‌های عمیق، دقیق و جامع در این حوزه روایی، در ابعاد مختلف آن، بسیار ضروری ...  بیشتر
واکاوی آموزه حدیثی «اللهُ هوَ المسعِّرُ» در منابع فریقین: تحلیل انتقادی انتساب گرانی به خداوند
واکاوی آموزه حدیثی «اللهُ هوَ المسعِّرُ» در منابع فریقین: تحلیل انتقادی انتساب گرانی به خداوند

سید حسین کریم‌پور؛ محمدهادی صفری

دوره 9، شماره 2 ، اردیبهشت 1402، صفحه 291-312

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18053.2190

چکیده
  روایات متعددی با مضمون «اللهُ هوَ المسعِّرُ» در منابع اسلامی یافت می‌شوند که مفاهیمی چون «قیمت‌گذاری»، «گرانی» و «ارزانی» را به خداوند نسبت می‌دهند. پیرامون این نوع روایات، محدثان ...  بیشتر