ارائه‌ی سازوکار اجرایی «تحلیل فهرستی» به همراه پیاده‌سازی بر نمونه‌ها
ارائه‌ی سازوکار اجرایی «تحلیل فهرستی» به همراه پیاده‌سازی بر نمونه‌ها

سید رضا شیرازی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 9-29

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2606

چکیده
  یکی از روش‌های نوین ارزیابی حدیث، تحلیل فهرستی است. عرضه نشدن سازوکار اجرای این روش یکی از کاستی‌های آن در جهت گشودن راه خود به مجامع علمی و همگانی شدن است. در این مقاله پس از تبیین کلی تحلیل فهرستی، سازوکار ...  بیشتر
ارزیابی احادیث ثواب الاعمال بر اساس نظریه ی کنش گفتاری
ارزیابی احادیث ثواب الاعمال بر اساس نظریه ی کنش گفتاری

سمیه اجلی؛ محسن جاهد

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 31-47

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2826

چکیده
  احادیث فراوانی در کتب روایی شیعه و اهل سنت با مضمون احادیث ثواب‌الاعمال موجود است. تکرار و تکثر این روایات در این کتب از جمله دلایلی است که نادیده گرفتن احادیث ثواب الاعمال را مشکل می‌سازد. روش عموم حدیث ...  بیشتر
بررسی فقه‌الحدیثی روایت «فمن ادعی المشاهدة» (فهم آخرین توقیع به آخرین نائب)
بررسی فقه‌الحدیثی روایت «فمن ادعی المشاهدة» (فهم آخرین توقیع به آخرین نائب)

محمد سبحان ماهری قمی؛ محمدرضا پیرچراغ

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 49-71

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2827

چکیده
  فرمایشات معصومین (ع) در کنار قرآن، از مهم‌ترین منابع تبیین دین می‌باشد که گاهی به صورت شفاهی در غالب روایات و گاه به صورت کتبی به شکل توقیع نقل شده است. در آخرین توقیع از ناحیه مقدسه امام زمان (ع) به علی‌بن‌محمد ...  بیشتر
تاریخ‌گذاری احادیث تفسیری آیه 15 سوره احقاف و نقش غلات در آن بر اساس کاربست معیارهای نقد محتوایی احادیث
تاریخ‌گذاری احادیث تفسیری آیه 15 سوره احقاف و نقش غلات در آن بر اساس کاربست معیارهای نقد محتوایی احادیث

علی حسن بیگی؛ زهرا قطبی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 73-95

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2601

چکیده
  فهم روشمند آیات قرآن کریم در گرو توجه به قرینه است؛ یکی از قرائن فهم و تفسیر آیات قرآن کریم، احادیث تفسیری می‌باشد. از موجبات آسیب دیدگی این دست از روایات ورود غالیان با شیوه‌هایی چون درج در متون، تدلیس ...  بیشتر
تحلیل روایات تشابهِ شخصیت فاطمه زهرا (س) و مریم مقدس براساس منابع حدیثی
تحلیل روایات تشابهِ شخصیت فاطمه زهرا (س) و مریم مقدس براساس منابع حدیثی

احمد قرائی سلطان آبادی؛ مرتضی عرب؛ شهناز کارآموزیان

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 97-117

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2828

چکیده
  در منابع شیعی و سنّی، احادیثی مبنی بر تشابه و تطبیق شخصیت حضرت فاطمه (س) با حضرت مریم (س) ثبت و نقل شده است. در این پژوهش با روش تحلیل تاریخی و حدیث شناختی مشخص گردید که روایات مربوط به تشابه حضرت فاطمه (س) ...  بیشتر
تحلیلی بر جایگاه اصل محوری در تحقق جامعیت قرآن با تکیه بر روایت «إلاّ و لَهُ اصل فی کتاب الله»
تحلیلی بر جایگاه اصل محوری در تحقق جامعیت قرآن با تکیه بر روایت «إلاّ و لَهُ اصل فی کتاب الله»

مرضیه بابائی؛ علیرضا طبیبی؛ فاطمه دست رنج؛ کیوان احسانی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 119-139

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2602

چکیده
  قرآن کریم به عنوان منبع اصلی آموزه‌های دینی در اسلام، برای پاسخ به نیازهای هم‌سو با هدف هدایت و تکامل انسان، دارای ویژگی‌های متمایزی است؛ که «جامعیت قرآن» یکی از این ویژگی‌های منحصر به فرد قلمداد ...  بیشتر
راهکارهای چالش زدایی از آموزه بداء در روایات
راهکارهای چالش زدایی از آموزه بداء در روایات

محمدحسن نادم

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 141-156

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2829

چکیده
  بدا ازجمله آموزه‌های اعتقادی مورد توجه خاص شیعیان است. تعریف بدا در روایات چنین آمده است که دست خداوند برای محو و اثبات، تقدیم و تأخیر و برای هر تغییر و تحولی در هر زمان و به هر کیفیت در عالم تکوین باز ...  بیشتر
روش صاحب جواهر در مواجهه با احادیث مصحّف در متن
روش صاحب جواهر در مواجهه با احادیث مصحّف در متن

سید علی دلبری؛ سید جعفر علوی؛ علی اکبر حبیبی مهر

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 159-183

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2830

چکیده
  یکی از آسیب‌های رخ‌داده در احادیث، پدیدۀ تصحیف در متن روایات است و از‌آن‌رو که محمد‌حسن نجفی، صاحب جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، از فقیهان برجسته متأخر در برابر این آفت در احادیث فقهی، روشی دارد ...  بیشتر
روش شناسی نقد درونی احادیث فضائل در الغدیر (موردی: احادیث فضائل ادعاشده برای ابوبکر)
روش شناسی نقد درونی احادیث فضائل در الغدیر (موردی: احادیث فضائل ادعاشده برای ابوبکر)

نهله غروی نائینی؛ هادی غلامرضائی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 185-210

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2600

چکیده
  امروزه تنها راه دسترسی به سنت، روایات هستند. اما موانع متعددی پیمودن این راه را دشوار ساخته‌اند. یکی از این موانع، احادیث جعلی هستند. بخشی از این احادیث در راستای فضیلت‌تراشی برای عده‌ای ساخته شده‌‌اند. ...  بیشتر
فرآیند انتقال الگوی فکری امامیه از اجتهاد به اخباری گری در قرن یازدهم
فرآیند انتقال الگوی فکری امامیه از اجتهاد به اخباری گری در قرن یازدهم

حامد مصطفوی فرد

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 213-235

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2831

چکیده
  سخت‌گیری‌های حلقه فکری محقق اردبیلی در پذیرش روایات منجبر به آشکارشدن نقاط ضعف این الگوی اعتبارسنجی روایات شد و در نتیجه انتقاداتی نسبت به الگوی پذیرش روایات در مکتب حله شکل گرفت و این امر زمینه را ...  بیشتر
نقد برداشت‌های سازمان مجاهدین‌خلق از نهج‌البلاغه
نقد برداشت‌های سازمان مجاهدین‌خلق از نهج‌البلاغه

رضا کریمی؛ یحیی میرحسینی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 237-257

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2832

چکیده
  «مجاهدین‌خلق ایران» با نام مشهور «منافقین»، در راستای تدوین ایدئولوژی خود بسیار به نصوص دینی ارجاع می‌دادند؛ در این میان، یکی از منابع پر استفاده در سخنرانی و تألیف این گروه، نهج‌البلاغه ...  بیشتر
نقل به معنای احادیث فقهی مشترک با استفاده از داستان های کوتاه
نقل به معنای احادیث فقهی مشترک با استفاده از داستان های کوتاه

بی بی زینب حسینی؛ علیه رضاداد؛ سید سجاد غلامی

دوره 9، شماره 1 ، مهر 1401، صفحه 259-281

https://doi.org/10.30479/mfh.2022.2833

چکیده
  مقارنه روایات فقهی شیعه و اهل سنت، نشان می‌دهد، بخش قابل توجهی از روایات فقهی شیعه، با اندکی تفاوت در قالب داستان‌هایی کوتاه، در جوامع حدیثی اهل سنت، نقل به معنا شده‌اند. شخصیت این داستان‌های کوتاه، ...  بیشتر