اعتبارسنجی روایت صلاةالتسبیح یا نماز جعفر طیار
اعتبارسنجی روایت صلاةالتسبیح یا نماز جعفر طیار

عبدالستار توتازهی؛ ولی اله حسومی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 9-31

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19628.2328

چکیده
  پژوهش حاضر به بررسی سندی و محتوایی حدیث صلاةالتسبیح یا نماز جعفر طیّار می‌پردازد که یکی از مهم‌ترین نمازهای مستحبی است. با رواج تفکر ظاهرگرایی در قرن دوم داوری نادرست و ظاهربینانۀ اسناد و متون حدیثی ...  بیشتر
بازیابی میراث رجالی و روایی جبریل بن احمد فاریابی با تأکید بر رجال کشی
بازیابی میراث رجالی و روایی جبریل بن احمد فاریابی با تأکید بر رجال کشی

کوثر یوسفی نجف آبادی؛ حسین ستار؛ روح الله شهیدی؛ محمدهادی یوسفی غروی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 33-57

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19157.2283

چکیده
  تاریخ رجال شیعه پیش از اصول اولیه رجالی از جهات مختلف روشن نیست و هر آنچه هست مروری گذرا و بنیاد نهاده بر حدس، بر درون‌مایه آن‌هاست. در راستای بازسازی منابع رجالی و نگارش تاریخ رجال شیعه، بازیابی آثار ...  بیشتر
بررسی تطبیقی مبانی فقه الحدیثی آیت الله جوادی آملی با آرای هرمنوتیکی پل ریکور
بررسی تطبیقی مبانی فقه الحدیثی آیت الله جوادی آملی با آرای هرمنوتیکی پل ریکور

فاطمه دست رنج

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 59-79

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.17764.2163

چکیده
  فهم حدیث در پرتو دانش فقه‌الحدیث، برخاسته از مبانی اولیه‌ای است که فرآیند و سیر فهم حدیث را سامان می‌دهد. در کنار تلاش محدثان در راستای فهم روایات به عنوان متن دینی، دانش هرمنوتیک نیز علی‌رغم تفاوت‌های ...  بیشتر
بررسی سندی و دلالی روایات «الصَّدَقَةُ مِن أَوْسَاخ‏ أَیْدِی النَّاسِ»
بررسی سندی و دلالی روایات «الصَّدَقَةُ مِن أَوْسَاخ‏ أَیْدِی النَّاسِ»

عباس شریفی؛ محمدرضا شاه سنائی؛ عباس اسماعیلی زاده

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 89-108

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19531.2319

چکیده
  روایات «چرک بودن زکات و ممنوعیت آن بر بنی‌هاشم» از روایات مشهوری است که با عبارات گوناگون در متون حدیثی شیعه و اهل سنت گزارش شده‌ و علی‌رغم شهرت، به اعتبار سندی و محتوایی آن کمتر توجه شده ‌است. ...  بیشتر
تحلیل انتقادی جایگاه «تعبّد» در فرایند سنجش اعتبار اخبار در اندیشه ی «تبیین فهرستی» و منتقدان آن
تحلیل انتقادی جایگاه «تعبّد» در فرایند سنجش اعتبار اخبار در اندیشه ی «تبیین فهرستی» و منتقدان آن

فاطمه ونکی؛ فتحیه فتاحی زاده؛ محمدکاظم رحمان ستایش

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 111-137

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18074.2193

چکیده
  درباره‌ی حجیّت خبر واحد، سه دیدگاه همواره مطرح بوده است؛ عدم حجیّت، حجیّت عقلائی و حجیّت تعبّدی که در آن، نه تطابق با واقع؛ بلکه صرفاً احراز معذّریت و منجزیّت، مورد توجه است، نظریه‌پردازان «تبیین ...  بیشتر
تحلیل تعارض روایات شیعی مربوط به وقت ظهور امام دوازدهم (ع)؛ نقد ادعای «فواز بن احمدبنعلی رضوان»
تحلیل تعارض روایات شیعی مربوط به وقت ظهور امام دوازدهم (ع)؛ نقد ادعای «فواز بن احمدبنعلی رضوان»

حسن زرنوشه فراهانی؛ حامد مصطفوی فرد

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 139-154

https://doi.org/10.30479/mfh.2023.18155.2201

چکیده
  در منابع حدیثی شیعه با دو دسته از روایات، در باب زمان ظهور امام دوازدهم (ع) مواجه هستیم؛ دسته‌ای از آن‌ها، زمانی را برای ظهور تعیین کرده و دسته‌ای دیگر، تعیین زمان برای ظهور را دروغ دانسته‌اند. در مقاله‌ای ...  بیشتر
روان شناسی متن در پرتو آزمون های پیشاتفسیری با تاکید بر متون روایی
روان شناسی متن در پرتو آزمون های پیشاتفسیری با تاکید بر متون روایی

محمدحسن احمدی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 157-177

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19327.2301

چکیده
  روان‌شناسی متن عنوان پیشنهادی این مقاله است که از منظر آینده‌پژوهی، جایگاه ویژه‌ای در مطالعات دینی خواهد داشت. روان‌شناسی متن در واقع عبارت است از: بهره‌گیری از روش‌های تحلیل انعکاسی متن برای پژوهش ...  بیشتر
عوامل مؤثّر بر تقویت سرمایه اجتماعی در نهاد خانواده مبتنی بر تعالیم روایی
عوامل مؤثّر بر تقویت سرمایه اجتماعی در نهاد خانواده مبتنی بر تعالیم روایی

سید علی نقی ایازی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 179-196

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19473.2311

چکیده
  جوامع در پی ایجاد، تداوم و توسعه سرمایه‌های خویش هستند. در این بین، سرمایه اجتماعی از اهمیت بسزایی برخوردار است و نهادهای اجتماعی به عنوان کانون تعاملات، در ایجاد و بسط سرمایه اجتماعی تأثیر بسزایی دارند ...  بیشتر
مفهوم شناسی بدعت و حکم روایت بدعت گذار
مفهوم شناسی بدعت و حکم روایت بدعت گذار

قاسم بستانی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 199-221

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.18771.2259

چکیده
  تعدّد مذاهب و عقائد و احکام اسلامی آثار مختلفی بر حیات علمی و عملی مسلمانان گذاشته است. از جمله این آثار، تعیین صفات راوی حدیث است که اصرار بر آن شده راوی، هنگام روایت حدیث، باید معتقد به مذهب اخذکننده ...  بیشتر
نقش تقیه در پیدایش اختلاف حدیث با لحاظ شرایط تاریخی (بازخوانی آراء آیت الله سیستانی)
نقش تقیه در پیدایش اختلاف حدیث با لحاظ شرایط تاریخی (بازخوانی آراء آیت الله سیستانی)

محمد رضا شاهرودی؛ علی ثقفیان

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 223-244

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19525.2318

چکیده
  تقیه از جمله آموزه‌هایی است که همواره در طول تاریخ به عنوان راه حلی برای چالش اختلاف حدیث مورد استفاده قرار گرفته است. در این بین میزان گستردگی آن در میان روایات همواره از سوی علما مورد مناقشه بوده است، ...  بیشتر
واکاوی سندی و محتوایی گزاره حدیث انگاشته «اُذکروا مَوتاکم بِالخَیر»
واکاوی سندی و محتوایی گزاره حدیث انگاشته «اُذکروا مَوتاکم بِالخَیر»

علی عربی آیسک؛ مهدی عبادی؛ سید محمد صادق موسوی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 247-265

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19267.2309

چکیده
  عبارت «اُذکروا مَوتاکم بِالخَیر» در آداب مربوط به یادکرد اموات، به مثابه یک حدیث شهرت دارد. عده‌ای با توجه به این عبارت، به هنگام سخن از هر مرده‌ای، فقط خیر او را ذکر می‌کنند و حتی گاه با استناد ...  بیشتر
واکاوی معیارهای شناخت حدیث موضوع و راههای مقابله با آن از منظر امام رضا (ع)
واکاوی معیارهای شناخت حدیث موضوع و راههای مقابله با آن از منظر امام رضا (ع)

روح الله محمدی

دوره 10، شماره 2 ، اردیبهشت 1403، صفحه 267-287

https://doi.org/10.30479/mfh.2024.19168.2285

چکیده
  یکی از مهمترین آفات حدیث به عنوان دومین منبع فهم دین که گاه از سوی منافقان و گاه دوستان نابخرد شکل گرفت، پدیده وضع و جعل در تاریخ حدیث است که پیامبر (ص) نیز به آن هشدار داد و ائمه (ع) شیعه نیز در این زمینه ...  بیشتر