احادیث مربوط به وجه تسمیه زنان: نقد محتوا با مبنای ریشه‌شناسی
احادیث مربوط به وجه تسمیه زنان: نقد محتوا با مبنای ریشه‌شناسی

احمد پاکتچی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 9-25

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2330

چکیده
  در مروری بر گونه‌های مختلف حدیثی، یکی از گونه‌ها، احادیث وجه تسمیه است که بخشی از آن به نام‌های خاص ـ مانند نام پیامبران و شخصیت‌های قصصی ـ و بخشی دیگر به دایره واژگان مربوط می‌شود. به خصوص این گونه‌ی ...  بیشتر
احادیث نهی بکاء بر میّت در میانه فهم جهان‌شمول و بافت‌مدار
احادیث نهی بکاء بر میّت در میانه فهم جهان‌شمول و بافت‌مدار

یحیی میرحسینی؛ زهرا هاشمی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 27-47

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2331

چکیده
  گریستن، نخستین واکنش طبیعی انسان در بدو تولد و یکی از فرآیندهای احساسی بشر به‌شمار می‌رود؛ بیش‌ترین و دردناک‌ترین گریه آدمی، زمانی است که هم‌نوعی از دست دهد که نسبت بدو رابطه عاطفی داشته است. برخی ...  بیشتر
بررسی کیفیت افتراق روایات مکان و سبب نزول سوره‌ی انسان در تفاسیر الدرّ المنثور و نور الثقلین
بررسی کیفیت افتراق روایات مکان و سبب نزول سوره‌ی انسان در تفاسیر الدرّ المنثور و نور الثقلین

محمدحسن رستمی؛ سمانه فتحی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 49-69

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2332

چکیده
  افتراق‌ روایات مکان و سبب نزول سوره‌ی انسان، شکاف تفسیری را بین پژوهشگران فریقین ایجاد کرده و آنان را به انفعال و عدم استفاده از روایات یکدیگر واداشته است. تفسیرپژوهان برای تشخیص درستی و صحت روایات ...  بیشتر
بررسی و تحلیل ادراج متنی احادیث در کتاب جواهر الکلام
بررسی و تحلیل ادراج متنی احادیث در کتاب جواهر الکلام

سیدعلی دلبری؛ سیدجعفر علوی؛ علی اکبر حبیبی مهر

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 71-91

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2334

چکیده
  روایات، سنّت معصومان را که بیان‌گر کلام خداوند است برای ما گزارش می‌کند اما در گذر زمان دچار آسیب‌های متعدّدی شده که یکی از آن‌ها پدیده ادراج است. برطرف کردن این آسیب جز با استفاده از تجربیات حدیث‌پژوهان ...  بیشتر
تاریخ گذاری روایات إختفاء سرّ و نقش غلات در آن
تاریخ گذاری روایات إختفاء سرّ و نقش غلات در آن

مرضیه شم آبادی؛ بی بی زینب حسینی؛ علیه رضاداد

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 93-116

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2335

چکیده
  یکی از مهم‌ترین مبانی اندیشه‌های غالیانه، مسأله باطن‌گرایی و کتمان سرّ است، غالیان با استفاده از شیوه‌های مختلف: درج در متون، جعل حدیث، تدلیس سندی و متنی، با انگیزه‌های سیاسی و فرهنگی تلاش در اشاعه ...  بیشتر
تحلیل تأثیر روایات اسرائیلی بر آراء فقهی مفسران تا پایان قرن 5 (با تأکید بر خلقت حواء در سفر پیدایش)
تحلیل تأثیر روایات اسرائیلی بر آراء فقهی مفسران تا پایان قرن 5 (با تأکید بر خلقت حواء در سفر پیدایش)

محمدعلی مهدوی راد؛ جلیل پروین؛ رویا عرب علیدوستی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 119-139

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2337

چکیده
  نفوذ روایات اسرائیلی (به معنای اخص) که اصلی‎ترین منبع آن‌ها متون دینی یهود و نقل‎های اهلِ‎کتابِ نومسلمان بود، به منابع روایی و تفسیری مسلمانان، امری مسلّم است. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و ...  بیشتر
تحلیل فقه‌الحدیثی روایات رجم در منابع اهل سنت و نقش «ابن شهاب زهری» در تثبیت آن
تحلیل فقه‌الحدیثی روایات رجم در منابع اهل سنت و نقش «ابن شهاب زهری» در تثبیت آن

علی آهنگ؛ مهدی آریان فر

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 141-159

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2338

چکیده
  کاربست روش فقه‌الحدیثی و رجال‌پژوهی در تحلیل گزاره‌های روایی و تاریخی مربوط به حکم رجم، حکایت از نقش پررنگ ابن شهاب زهری در شهرت، توسعه و تثبیت این حکم دارد. از آن‌جا که ثبت نظام‌مند حدیث و وقایع سده ...  بیشتر
شناخت اهل باطل بر مبنای تحلیل محتوای نامه امام صادق (ع) به أصحاب
شناخت اهل باطل بر مبنای تحلیل محتوای نامه امام صادق (ع) به أصحاب

فتحیه فتاحی زاده؛ زهرا صرفی؛ سمیه سروقد مقدم

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 161-185

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2339

چکیده
  در میان آثار ارزشمند باقی‌مانده از امام صادق (ع) نامه‌ا‌ی سرگشاده خطاب به اصحاب در تمامی عصرها وجود دارد که حضرت اهمیت ویژه‌ای برای آن قائل بوده است. چنان‌که طبق متن روایت به اصحاب دستور داده آن را به ...  بیشتر
گونه ‏شناسی تدبّر در قرآن، در احادیث معصومین (ع)
گونه ‏شناسی تدبّر در قرآن، در احادیث معصومین (ع)

عزت الله مولائی نیا؛ حسین مرادی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 187-207

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2340

چکیده
  در میان احادیث معتبر تفسیری – که اغلب از مقام عصمت و امامت معصومین (ع) متأثرند – مواردی مشاهده می‏ شود که در آن‌ها پیامبراکرم (ص) و ائمه هدی (ع)، نه لزوماً با اتّکا به مقام عصمت و علم شخصی خود، بلکه ...  بیشتر
مبانی ‌‌فقه ‌الحدیثی فی ظلال ‌‌الصحیفة السجادیة در سنجه الگوی هرمنوتیک عینی‌گرای بتی و هرش
مبانی ‌‌فقه ‌الحدیثی فی ظلال ‌‌الصحیفة السجادیة در سنجه الگوی هرمنوتیک عینی‌گرای بتی و هرش

فاطمه ژیان

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 209-230

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2341

چکیده
  هرمنوتیک به عنوان جولانگاهی برای فهم و شرح متون‌‌، هستی ‌‌و معرفت دارای دو گرایش نسبی‌‌گرا و عینی‌‌گرا است‌‌. هرمنوتیک‌دانان عینی‌گرا، برخلاف نسبی‌گرایان، به امکان ارائه تفسیر عینی و دسترسی ...  بیشتر
نقد و بررسی دلالت عبارت «کانَتْ إِذَا نَزَلَتْ فَاتِحَةُ سُورَةٍ بِمَکةَ کُتِبَتْ مَکیةً ...» بر پیدایش آیات مستثنیات
نقد و بررسی دلالت عبارت «کانَتْ إِذَا نَزَلَتْ فَاتِحَةُ سُورَةٍ بِمَکةَ کُتِبَتْ مَکیةً ...» بر پیدایش آیات مستثنیات

محمدعلی حیدری مزرعه آخوند؛ رضا مهرآبادی؛ امیر جودوی؛ بمانعلی دهقان منگابادی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 233-254

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2342

چکیده
  برخی از مفسّران با استناد به عبارت «کانَتْ إِذَا نَزَلَتْ فَاتِحَةُ سُورَةٍ بِمَکةَ کُتِبَتْ مَکیةٌ، ثُمَّ یزِیدُ اللَّهُ فِیهَا مَا یشَاءُ بِالْمَدِینَةِ» به پیدایش آیات مستثنیات حکم داده‌اند. ...  بیشتر
واکاوی معنای «ایطاء الفُرُش» در روایات نبوی (ص)
واکاوی معنای «ایطاء الفُرُش» در روایات نبوی (ص)

رسول محمدجعفری؛ سیدحامد حسینی خامنه؛ اصغر هادوی

دوره 7، شماره 2 ، فروردین 1400، صفحه 257-275

https://doi.org/10.30479/mfh.2021.2343

چکیده
  از مهمترین تلاش‌ها در آستان روایات- که مورد تأکید معصومان (ع) بوده است- کوشش برای فهم معنای صحیح آن‌ها است. این مهم زمانی اهمیت دو چندانی خواهد داشت که معنای روایتی دشوار باشد یا به بد فهمی دچار گردد. نمونه ...  بیشتر