• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

مطالعات فهم حدیث

  1. صفحه اصلی
  2. بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی

    نویسندگان

    • مرضیه محصص 1
    • نگار ذیلابی 2

    1 استادیار دانشگاه شهید بهشتی - دانشکده الهیات و ادیان

    2 استادیار دانشگاه شهید بهشتی. گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشکده الهیات و ادیان

,

نوع مقاله : پژوهشی

10.30479/mfh.2020.2073
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

پیوند ناگسستنی حدیث و تاریخ، زمینه‌ساز کارایی هر یک در سنجش دیگری به شمار می‌آید. در این راستا، کاوش‌های حدیث‌پژوهان و تاریخ‌پژوهان، دربردارنده گزاره‌های ناهمسازی در ترسیم هویت معاویه، نخستین حاکم اموی است. در پژوهش حاضر با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی، با تاکید بر فرآیند معناپردازی در بستر اجتماع و فرهنگ، این پرسش اصلی مطرح شده است که در نامه‌های امام علی (ع) به معاویه، از مجموعه نشانگان زبانی و محتوایی، چه نشانه‌هایی برای ترسیم شخصیت معاویه به کار گرفته شده و بر اساس این مجموعه نشانگان، هویت دینی و تاریخی معاویه چگونه قابل شناسایی است؟ از منظر نگارندگان، نامه‌های امام علی (ع) دارای ظرفیت بسیار مناسبی برای بررسی‌های نشانه‌شناسی اجتماعی است و بازتاب روشن و جامعی از مسائل عصر امام (ع) ارائه می‌دهد. حضرت علی (ع) با بهره‌گیری از نشانه‌های اجتماعی در جنبه‌های مختلفی، به تحلیل رمزگان هویتی معاویه پرداخته و با عرضه یک نظام بازنمایی هویتی، زمینه دستیابی مخاطبان به تصویر روشنی از هویت معاویه را فراهم نموده است. بررسی گویای آن است که گزینش‌های هدفمند امام (ع) در نامه‌های نهج البلاغه، از نشانگان دینی، نشانگان فرهنگ عربی و نشانگان ادبی، خوانش نوینی از رخدادهای تاریخی ارائه می‌دهد و منبع موثقی برای سنجش گزاره‌های متناقض تاریخی محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها

  • نشانه‌شناسی اجتماعی
  • امام علی (ع)
  • نهج‌البلاغه
  • معاویه
  • XML
  • اصل مقاله 379.46 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق محمد ابو الفضل ابراهیم، حلب، دار احیاء الکتاب‌العربیه، 1337ق.
ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر، 1965م.
ابن‌تیمیه، ابوالعباس احمد بن عبدالحلیم، سوال فی معاویه بن ابی سفیان، تحقیق صلاح‌الدین المنجد، بیروت، دارالکتاب جدید، 1979م.
ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن‌علی، المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک، بیروت، دارالکتب‌العلمیه، 1992م.
ابن‌خلدون، عبدالرحمن بن محمد، تاریخ ابن‌خلدون المسمی بکتاب العبر، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات، 1391ق.
ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1990م.
ابن‌عبدالبر، ابوعمر یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، تحقیق علی‌محمد بجاوی، بیروت، دارالجیل، 1412ق.
ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، تحقیق محمود الأرناؤوط، بیروت، دارالکتب‌العلمیه، بی‌تا.
ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، محقق عبدالقادر الأرناؤوط و بشار عواد معروف، قطر، وزاره الاوقاف و الشئون الاسلامیه، 2015م.
ابن‌مزاحم، نصر هارون عبدالسلام محمد، وقعه صفین، قم، مکتبه آیه‌الله مرعشی، 1404ق.
بحرانی، ابن‌میثم، تفسیر نهج‌البلاغه، بی‌جا، دفتر نشر الکتاب، 1362ش.
بهشتی، احمد، اندیشه سیاسی تربیتی علوی در نامه‌های نهج‌البلاغه، قم، بوستان کتاب، 1393ش.
پیترسن، اروین لادویگ، علی و معاویه فی الروایه العربیه المبکره، ترجمه ناجی عبدالجبار، قم، نشر مورخ، 1429ق.
ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، تهران، انجمن آثار ملی، بی‌تا.
جرداق، جرج، شگفتی‌های نهج‌البلاغه، مترجم فخرالدین حجازی، تهران، بعثت، بی‌تا.
حضرمی، محمد‌بن‌عقیل، النصائح الکافیه (من یتولی المعاویه)، قم، دارالثقافه للطباعه و النشر، 1412ق.
حیدری، کمال، السلطه و صناعه الوضع و التاویل دراسه تحلیلیه تطبیقیه فی حیاه معاویه بن ابی‌سفیان، تهران، مشعر، 1433ق.
خطیب حسینی، عبدالزهراء، مصادر نهج البلاغه و اسانیده، بیروت، دارالاضواء، 1405ق.
داد، سیما، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، نشر مروارید، 1387ش.
ربانی، رسول؛ کجباف، محمدباقر، روان‌شناسی اجتماعی، اصفهان، دانشگاه اصفهان، 1386ش.
زبیدی، محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، کویت، بی‌نا، 2008م.
سیدرضی، محمدبن‌حسین، نهج‌البلاغه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: بنیاد نهج‌البلاغه، 1378ش.
سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، تاریخ الخلفاء، بیروت، دارصادر، بی‌تا.
شفیعی کدکنی، محمدرضا، صور خیال در شعر فارسی، تهران، نشر آگاه، 1366ش.
شوکانی، محمد بن علی، فوائد المجموعه، بیروت، دارالکتب العلمیه، بی‌تا.
ضبی، عباس بن بکار، الوافدین من الرجال من اهل البصره و الکوفه علی معاویه بن ابی سفیان، بیروت، بی‌نا، 1403ق.
عترت‌دوست، محمد، «روش‌شناسی فهم حدیث در فرآیند سه گانه تحلیل متن، تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان»، دوفصلنامه حدیث‌پژوهی، 1398ش، ش21، صص 291-320.
فتوحی، محمود، «سبک‌شناسی ادبی، سرشت سخن ادبی، برجستگی و شخصی‌سازی زبان»، «فصلنامه زبان و ادب پارسی»، 1388ش، ش41، صص23-40.
کالر، جاناتان، فردینان دوسوسور، ترجمه کوروش صفوی، تهران، هرمس، 1379ش.
گرنی، یوگنی، نشانه‌شناسی چیست؟، مترجم امیرعلی در نجومیان، تهران، مروارید، 1398ش.
گری، مارتین، فرهنگ اصطلاحات ادبی، مترجم منصوره شریف‌زاده، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی،1382ش.
گونترآر، کرس، نشانه‌شناسی اجتماعی از نظریه تا کاربرد، ترجمه سجاد کبگانی و رحمان صحراگرد، تهران، مارلیک، 1397ش.
گیرو، پی‌یر، نشانه‌شناسی، ترجمه محمد نبوی، تهران، آگه، 1383ش.
مادلونگ، ویلفرد، جانشینی حضرت محمد (ص)، ترجمه محمدجواد مهدوی و جواد قاسمی، مشهد، آستان قدس رضوی، 1377ش.
محمودی، محمدباقر، نهج السعاده فی مستدرک نهج البلاغه، نجف، مطبعه النعمان، 1965ق.
مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، پیام امام، قم، انتشارات امام علی (ع)، 1392ش.
میرمحمدی، داود، گفتارهای درباره ی هویت ملی در ایران، تهران، موسسه مطالعات تمدن ملی ایرانی، 1383ش.
نجومیان، امیرعلی، نشانه شناسی: مقالات کلیدی، تهران، مروارید، 1396ش.
هلیدی، مایکل، حسن، رقیه، زبان، بافت، متن: جنبه هایی از زبان در چشم اندازی اجتماعی- نشانه شناختی، ترجمه مجتبی منشی‌زاده و طاهره ایشانی، تهران، نشر علمی، 1393ش.
    • تعداد مشاهده مقاله: 1,082
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 637
مطالعات فهم حدیث
دوره 6، شماره 2 - شماره پیاپی 12
اردیبهشت 1399
صفحه 77-102
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 379.46 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 1,082
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 637

APA

محصص, مرضیه و ذیلابی, نگار . (1399). بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی. مطالعات فهم حدیث, 6(2), 77-102. doi: 10.30479/mfh.2020.2073

MLA

محصص, مرضیه , و ذیلابی, نگار . "بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی", مطالعات فهم حدیث, 6, 2, 1399, 77-102. doi: 10.30479/mfh.2020.2073

HARVARD

محصص, مرضیه, ذیلابی, نگار. (1399). 'بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی', مطالعات فهم حدیث, 6(2), pp. 77-102. doi: 10.30479/mfh.2020.2073

CHICAGO

مرضیه محصص و نگار ذیلابی, "بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی," مطالعات فهم حدیث, 6 2 (1399): 77-102, doi: 10.30479/mfh.2020.2073

VANCOUVER

محصص, مرضیه, ذیلابی, نگار. بازنمایی هویت معاویه در نامه‌های نهج‌البلاغه با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی. مطالعات فهم حدیث, 1399; 6(2): 77-102. doi: 10.30479/mfh.2020.2073

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • بروزرسانی 1401-12-01
  • بررسی مقالات در سایت مشابه یابی سمیم نور 1401-12-01

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب