• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

مطالعات فهم حدیث

  1. صفحه اصلی
  2. جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان

    نویسندگان

    • محمد مولوی 1
    • جلال مصطفایی اجلالیه 2

    1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)،

    2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

,

نوع مقاله : پژوهشی

10.30479/mfh.2018.1304
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

یکی از علوم ضروری برای تفسیر قرآن، آگاهی به سبب نزول آیات است. مفسران و قرآن‌پژوهان نیز به سبب نزول و نقش‌آفرینی آن در فهم قرآن توجه داشته، و به اشکال گوناگون از آن بهره برده‌اند. روایات سبب نزول می‌تواند کارکردهای گوناگونی همچون تعیین معنای واژه، تعیین زمان نزول آیات و سور، تبیین آیات الاحکام، تبیین مبهمات و متشابهات، تبیین جزئیات مربوط قصص قرآن به‌ویژه آیات مربوط به حوادث زمان پیامبر (ص) داشته باشد. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی جایگاه روایات اسباب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان که یکی از تفاسیر شیعی معاصر به‌ حساب می‌آید، پرداخته است. پس از مطالعۀ کامل تفسیر، ابتدا، اطلاعات جامع و کلی دربارۀ جایگاه روایات سبب نزول و میزان بهره‌مندی و کیفیت نقل آنها ارائه شده، و سپس، به بیان کارکردهای آن روایات در تفسیر پرداخته ‌شده است. بیان ملاک‌های نقد و تحلیل روایات سبب نزول از منظر سید عبدالحسین طیب، به همراه تحلیل انتقادی آن ملاک‌ها، آخرین بخش مقالۀ حاضر را تشکیل می‌دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مفسر اطیب البیان نگاهی کاملاً انتقادی به روایات سبب نزول دارد و از معیارهایی برای نقد و تحلیل روایات و حل تعارض میان متعارضات بهره برده است.

کلیدواژه‌ها

  • سبب نزول
  • شأن نزول
  • سید عبدالحسین طیب
  • اطیب البیان فی تفسیر القرآن
  • XML
  • اصل مقاله 304.51 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
قرآن کریم.
آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1415ق.
ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، بیروت، دار الکتب العلمیه، چاپ سوم،  1412ق.
ایازی، محمد علی، سیر تطور تفاسیر شیعه، قم، انتشارات کتاب مبین، چاپ سوم، 1381ش.
.....................، المفسرون حیاتهم و منهجهم، تهران، انتشارات وزارت ارشاد، 1386ش.
حاجی اسماعیلی، محمدرضا و هاشمی، ایوب، «روش‌شناسی تفسیر اطیب البیان»، مجله پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، شماره اول، پاییز و زمستان 1391ش، صص 67 ـ 86.
حجتی، محمدباقر، اسباب نزول، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ ششم، 1377ش.
حسینی، موسی، گزارش آماری اسباب نزول، مجلۀ پژوهش‌های قرآنی، بهار، شمارۀ اول، 1374ش.
خرمشاهی، بهاءالدین، تفسیر و تفاسیر جدید، تهران، انتشارات کیهان، 1364ش.
دشتی، سید محمود، دایره المعارف قرآن کریم، قم، انتشارات بوستان کتاب، 1382ش.
ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، بی­نا، بیروت، دار التراث احیاء العربی، بی‌تا.
رهبر، حسن، «سیری در تفسیر اطیب البیان»، مجله پژوهش های قرآنی، دوره 14 شماره 53، بهار 1387، صص 130- 161.
زرکشی، محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم قرآن، بیروت، دار المعرفه، ۱۴۱۰ق.
سیوری، فاضل مقداد، کنزالعرفان فی فقه علوم قرآن، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1419ق.
شانه‌چی، کاظم، علم الحدیث، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1388ش.
طباطبایی، سید محمدحسین، قرآن در اسلام، تهران، دارالکتب اسلامیه، چاپ دوم، 1353ش.
................................، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1374ش.
طبرسی، فضل بن حسین، مجمع‌البیان فی تفسیر قرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم، 1360ش.
طیب، سید عبدالحسین، مجله حوزه، قم، حوزه علمیه، شماره ۳۳، مرداد و شهریور 1368ش.
...........................، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، چاپ سوم، 1378ش.
عروسی حویزی، عبدعلی جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم، انتشارات اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415ق.
عظیم‌زاده، محمد، پایان نامه «بررسی قواعد تفسیری در تفسیر اطیب البیان»، قم، دانشکده علوم قرآنی، 1392ش.
عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم، طبقات مفسران شیعه، قم، نوید اسلام، چاپ چهارم، 1387ش.
عیاشی، محمد بن مسعود، کتاب التفسیر، تهران، چاپخانۀ علمیه، 1380ش.
قطب، سید، فی ظلال القرآن، بیروت، دارالشروق، چاپ هفدهم، 1412ق.
محقق، محمدباقر، نمونۀ بینات در شأن نزول آیات، مشهد، انتشارات اسلامی، چاپ ششم، 1364ش.
مطهری، مرتضی، نهضت‌های اصلاحی در صدسال اخیر، تهران، انتشارات صدرا، چاپ سوم، 1372ش.
معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسرون، قم، موسسۀ فرهنگی التمهید، 1379ش.
.......................، التمهید فی علوم قرآن، قم، موسسه نشر اسلامی، چاپ دوم، 1415ق.
معماری، داود، مبانی و روش‌های نقد متن حدیث از دیدگاه اندیشوران شیعه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1386ش.
مغنیه، محمدجواد، الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1424ق.
واحدی، علی بن احمد، اسباب نزول القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1411ق.
هاشمی، ایوب، «چشم اندازی بر تفسیر اطیب البیان»، مجله فرهنگ اصفهان، شماره 7 و 8 صص 42- 57، بهار و تابستان ۱۳۷۷
................، «شرح حال و معرفی تفسیر آیت الله سیدعبدالحسین طیب»، مجله بینات، سال 14 شماره 16، 1376ش.
    • تعداد مشاهده مقاله: 1,146
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,072
مطالعات فهم حدیث
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7
پیاپی7
بهمن 1396
صفحه 105-129
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 304.51 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 1,146
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,072

APA

مولوی, محمد و مصطفایی اجلالیه, جلال . (1396). جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان. مطالعات فهم حدیث, 4(1), 105-129. doi: 10.30479/mfh.2018.1304

MLA

مولوی, محمد , و مصطفایی اجلالیه, جلال . "جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان", مطالعات فهم حدیث, 4, 1, 1396, 105-129. doi: 10.30479/mfh.2018.1304

HARVARD

مولوی, محمد, مصطفایی اجلالیه, جلال. (1396). 'جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان', مطالعات فهم حدیث, 4(1), pp. 105-129. doi: 10.30479/mfh.2018.1304

CHICAGO

محمد مولوی و جلال مصطفایی اجلالیه, "جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان," مطالعات فهم حدیث, 4 1 (1396): 105-129, doi: 10.30479/mfh.2018.1304

VANCOUVER

مولوی, محمد, مصطفایی اجلالیه, جلال. جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان. مطالعات فهم حدیث, 1396; 4(1): 105-129. doi: 10.30479/mfh.2018.1304

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • بروزرسانی 1401-12-01
  • بررسی مقالات در سایت مشابه یابی سمیم نور 1401-12-01

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب