Document Type : Research
Authors
1 Associate Professor of Theology Department, Farhangian University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Islamic Studies, Farhangian University, Tehran.
3 Assistant Professor of Theology Department of Yasouj University.
Abstract
The comparison of Shia and Sunni jurisprudential hadiths shows that a significant part of Shia jurisprudential hadiths have been almost completely narrated in the form of short stories in Sunni hadith communities. The characters of these short stories are people like Abu Hurairah, Ibn Omar, Ayesha and Ibn Abbas who, in many ways, cannot be narrators of a large volume of prophetic tradition. The accuracy in the history of Shia and Sunni hadith and the transformation of the hadith transmission process from storytelling in the first century to the transmission of jurisprudential traditions in the second century shows the influence of retribution on the quality of the process of hadith transmission and the chain of transmission in the second century Hijri. Retribution had a deep political-religious influence in the society of Iraq and the Levant. The act of retribution had caused the formation of a community with special demands in Iraq and the Levant, which forced the scholars to use the method of narrating jurisprudential hadiths in the form of short stories to revive the prophetic tradition.
Keywords
ابن ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1952م.
ابن ابی‌شیبه، عبدالله‌بن‌محمد، المصنف، ریاض، مکتبة الرشد، 1409ق.
ابن‌ادریس حلی، محمدبن‌احمد، اجوبه مسائل و رسائل، عراق، عتبة علویه، 1429ق.
ابن‌تمیم، محمدبن‌احمد، المحن، ریاض، دارالعلوم، 1404ق.
ابن‌جوزی، عبدالرحمن، قصّه و قصّه‌گویی، ترجمه محبتی، تهران، چشمه، 1386ش.
ابن‌حبان، محمدبن‌حبان، المجروحین، مکه، دار الباز، 1396ق.
ابن‌حجر، احمدبن‌علی، النکت علی کتاب ابن الصلاح، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1414ق.
ابن‌حنبل، احمدبن‌حنبل، مسند الامام احمد بن حنبل، بیروت، مؤسسه الرسالة، 1421ق.
ابن‌حیون، نعمان‌بن‌محمد مغربی، دعائم الاسلام، قم، مؤسسه آل البیت (ع)، 1385ق.
ابن‌سعد، محمد، طبقات الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1418ق.
ابن‌شبة، عمربن‌شبة، تاریخ المدینه، جده، سیدحبیب محمود احمد، 1299ش.
ابن‌عبدالبر، یوسف‌بن‌عبدالله، جامع بیان العلم و فضله، بیروت، دارالکتب العلمیه، 2000م.
ابن‌عدی، احمدبن‌علی، الکامل، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1418ق.
ابن‌قتیبه دینوری، محمدبن‌مسلم، الامامه و السیاسه، قاهره، سجل العرب، 1967م.
ابن‌وهب، عبدالله‌بن‌وهب، الجامع، بیروت، دارالوفاء، 1425ق.
ابوریه، محمود، شیخ المضیرة ابوهریرة، بیروت، مؤسسه اعلمی، 1993م.
ابوشهبه، محمدبن‌سویلم، دفاع عن السنه و رد شبهة المستشرقین، قاهره، مجمع البحوث الاسلامیة، 1406ق.
ابویوسف، یعقوب‌بن‌ابراهیم، الآثار، بیروت: دارالکتب العلمیة، بی‌تا.
اصطهبانی، احمدبن‌عبدالله، اضواء علی الصحیحن، بیروت، دارالکتاب العربی، 1394.
افغانی، سعید، عائشه و السیاسة، قاهره، لجنة التألیف و النشر، 1947م.
بخاری، محمدبن‌اسماعیل، الجامع الصحیح، دمشق، دار طوق النجاة، 1422ق.
بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، بیروت، دارالکتب العلمیة، 1998م.
بلتاجی، أ. د، مناهج التشریع الاسلامی فی القرن الثانی، قاهره، دارالسلام.، 2004م.
بوهندی، مصطفی، اکثر ابوهریرة دراسة تحلیلیه نقدیه، قم، دارالغدیر، 2000م.
بیکر، نورالله شوکت، زیادة الثقات و موقف المحدثین و الفقهاء منه، بیروت، دار ابن‌حزم، 2007م.
بیهقی، احمدبن‌حسن، السنن الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1424ق.
تنوخی، حسن‌بن‌علی، نشوار المحاضره، بی‌جا، بی‌نا، 1391ق.
جزائری، طاهربن‌صالح، توجیه النظر الی اصول الاثر، حلب، مکتبه المطبوعات الاسلامیه، 1416ق.
جندی، عبدالحلیم، الامام الشافعی ناصر السنة و رافع الاصول، قاهره، کورنیش، 1119م.
جوزجانی، سعیدبن‌منصور، سنن، هند، دارالسلفیه، 1403ق.
حافظ عراقی،عبدالرحیم بن عبدالحسین، الباعث علی الخلاص من حوادث القصاص، بیروت، دار وراق، 2001م.
حسن جبل، محمدحسن، معجم الاشتقاقی المؤصل لالفاظ قرآن کریم، قاهره، مکتبة الآداب، 2010م.
حسن نیا،علی، خاتمی، محسن، «ارزیابی دیدگاه رونالد بارکلی در مشابهت سنجی ریخت شناسی قصه‌های پریان»، مطالعات فهم حدیث، 1399ش، صص 9-30.
حسینی، بی‌بی زینب، رضاداد، علیه، بشیرزاده، صادق، نقش جریان تاریخی تدلیس سندی در بازیابی روایات امام صادق (ع) ازجوامع حدیثی اهل سنت، مطالعات قرآن و حدیث، 1400ش، ش2 پیاپی 28، صص 289-320.
حکیم، محمدحسن، حدیث فقهی مشترک، قم، دانشگاه ادیان و مذاهب، 1396ش.
حلاق، وائل، تاریخ نظریات الفقهیه فی الاسلام (مقدمه فی اصول الفقه)، بیروت، دار المدار الاسلامی، 2007م.
حلو، سید محمدعلی، ابوهریرة قادم من المجهول، قم، دارالغدیر، 2000م.
حلی، باسم، عبدالله‌بن‌عمر، بیروت، دار الاثر، 2002م.
حمودی، عبدالستار، القصاصون و اثرهم الثقافی فی عصر صدر الاسلام و الدولة الامویه، بغداد، عراق، 2010م.
حنفی، عبدالمنعم، موسوعه الفلاسفه و متصوفه الیهودیه، مدبولی، قاهره، بی‌تا.
خریف، خالدبن‌حمد، الفتوی بغیر علم و أثرها فی الأمة، ریاض، مکتبة الرشد، 2008م.
خطیب بغدادی، احمدبن‌علی، الکفایه فی علم الروایة، بیروت، دارالکتاب العربی، 1405ق.
خطیب، معتز، رد الحدیث من جهة المتن و مناهج المحدثین، بیروت، الشبکة العربیه للابحاث، 2011م.
داد، سیما، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید، 1378ش.
دارقطنی، علی‌بن‌عمر، علل دارقطنی، ریاض، دارالطیبه، 1405ق.
ذهبی، محمدبن‌احمد، تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر والأعلام، بیروت، دارالکتاب العربی، 1413ق.
رفعت فوزی، عبدالمطلب، توثیق السنة فی القرن الثانی من الهجرة، قاهره، مکتبة الخانجی، بی‌تا.
زرکشی، بدرالدین، الاجابة لایراد ماستدرکه عائشه، بیروت، مؤسسه الرسالة، 2004م.
سخاوی، محمدبن‌عبدالرحمن، التحفة الباطنیة فی تاریخ المدینة المنوره، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1426ق.
شاخت، یوزف، مقدمه بر حقوق اسلامی، ترجمه مرادی، تهران، دادگستر، 1388ش.
شافعی، محمدبن‌ادریس، الأم، بیروت، دارالمعرفة، 1410ق.
شافعی، محمدبن‌ادریس، مسند الامام الشافعی، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1370ق.
شایجی، عبدالرزاق بن خلیفه، مناهج المحدثین فی روایة الحدیث بالمعنی، بیروت، دار ابن‌حزم، 1998م.
شرف‌الدین، عبدالحسین، ابوهریرة، قم، مؤسسه انصاریان، 1389ش.
شلبی، محمود، حیات ابن‌عمر، بیروت، دالجیل، 1992م.
شم‌آبادی، مرضیه، حسینی، بی‌بی زینب، رضاداد، علیه، تاریخ‌گذاری روایات اختفاء سرّ و نقش غلات در آن، مطالعات فهم حدیث، 1400ش، دوره 7، شماره 2 (14)، صص 93-116.
صباغ محمد، محمدبن لطفی، الحدیث النبوی، بیروت، مکتب الاسلامی، 1977م.
صفار، محمدبن‌حسن، بصائر الدرجات، نجف: مطبعه الحیدریه، 1983م.
صنعانی، عبدالرزاق‌بن‌همام، المصنف، بیروت، المکتب الاسلامی، 1403ق.
طعمه، انطوان، سیمیاء القصّه العربیه، بیروت، دارالنهضه العربیه، 2014م.
طوسی، محمدبن‌حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ١٤٠٧ق.
طیالسی، سلیمان‌بن‌داود، المسند، مصر، دارالهجرة، 1419ق.
عاملی، جعفرمرتضی، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، بیروت، دارالهادی، 1415ق.
عاملی، محمدبن‌حسن، التحصیل الی وسائل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت (ع)، 1409ق.
عبد القادر، موفق‌بن‌عبدالله، توثیق النصوص و ضیطها عندالمحدثین، مکه، المکتبه المکیة، 1414ق.
عبدالمجید، محمود، الاتجاهات الفقهیه عند اصحاب الحدیث، قاهره، مکتبة الخانجی، 1979م.
عتر، نورالدین، مناهج المحدثین العامه، دمشق، مطبعه الدمشقیه، 2008م.
علوانی، طه جابر، ادب الاختلاف فی الاسلام، ویرجینیا، المعهد العالمی للاسلام، 1987م.
قاسمی، محمد جلال‌الدین، قواعد التحدیث، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1332ق.
قاضی‌نعمان مغربی، نعمان‌بن‌محمد، دعائم الاسلام، قاهره، دارالمعارف، 1383ش.
قایماز ذهبی، محمدبن‌احمد، تاریخ تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، 1413ق.
کسروی، سیدحسن، اصحاب الفتیا من الصحابة و التابعین، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1995م.
کورانی عاملی، علی، تدوین القرآن، قم، دارالقرآن الکریم، 1418ق.
کیلکیدی، خلیل، اثارة الفوائد المجموعة، مدینه منوره، مکتبة الاعلام، 2004م.
کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1407ق.
گلدزیهر، ایگناس، العقیده و الشریعه، مصر، دارالکتب الحدیث، 1959م.
لارنس، پراین، تأملی دیگر در باب داستان، ترجمه محسن سلیمانی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1363ش.
مالک‌بن‌أنس، الموطأ، أبو ضبی، مؤسسه بن زاید سلمان، 2004م.
مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، بیروت، مؤسسة الرسالة، ١٤١٣ق.
ملاح، حسین‌محمد، الفتوی ونشأتها و تطورها اصولها و تطبیقاتها، بیروت، مکتبة العربیة، 2009م.
منشاوی، عیود، «الامام ابوحنیفه و عنایته بالحدیث»، قاهره، الازهر، 1391ش، ش6، صص 543-547.
میرحسینی، یحیی، کارکرد اجتماعی حرفه‌ای قصص در سده نخستین اسلامی، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، 1393ش، ش56، صص 133-156.
نبیل علی، صالح، المذاهب الاسلامیة الخمسة، رسالة التقریب، 1423ق، ش 33، صص 253-272.
نسائی، احمدبن‌علی، السنن الکبری، بیروت، مؤسسه الرسالة، 1421ق.
یعقوب، احمدحسین، الخطط السیاسیه لتوحید الامه، لندن، دارالفجر، 1415ق.
)