Document Type : Research
Author
Assistant Professor of Quran and Hadith University.
Abstract
Analysing the meaning of the narrations about the believer salvation, including sinner and righteous, is one of the complicated topics in theology regarding the belief in monotheism and the avoidance of polytheism. Citing the apparent meaning of these narrations, regardless of these themes: ‘Is the salvation of the monotheist with deeds auditing?’ or ‘Is salvation without auditing the purpose of narrations?’ has consequences such as being from the paradise of the sinful believer without questioning, conflict with the narrations about the conformity of the Hereafter punishment with worldly act, etc. With a descriptive-analytical method, the present study aimed to express semantic aspects and conflict resolution alternatives of these narrations by analysing documents, paying attention to the issuance and written origin of narrations, validating sources and analysing the hadith explanation approaches of the two sect scholars. The results indicated that we had reached the techniques from “Absolute Acceptance” to “Absolute Denial” of hadiths, often organised with divine justice to adapt and harmonise. Restricting the meaning of words and interpreting the apparent meaning on issues such as not doing disruptive and denying acts of faith, the believer succeeding in repenting of sin, not going to hell, etc., are the solutions of the scholars to the understanding profound meaning of Imams.
Keywords
ابن‌حبان، الصحیح، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، بیروت, موسسه الرساله, چاپ دوم، 1414ق.
ابن‌حجر عسقلانی، احمد، فتح الباری، بیروت، دارالمعرفة، الثانیة، بیتا.
ابن‌حنبل، احمد، مسند أحمد، بیروت، دار صادر، بیتا.
ابن‌طاووس، علی‌بن‌موسی، الیقین، بی‌جا، دار الکتاب الجزائری، 1413ق.
ابن‌منصور، سعید، السنن، تحقیق: حبیب الرحمن أعظمی، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا.
احسائی، ابن أبی‌جمهور، عوالی اللئالی، تحقیق: مجتبى عراقی، قم، سیدالشهداء، 1403ق.
بخاری، محمدبن‌اسماعیل، صحیح البخاری، إستانبول، دارالفکر، 1401ق.
بیهقی، احمدبن‌حسین، السنن الکبرى، بیروت، دارالفکر، بیتا.
_____________، شعب الإیمان، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1410ق.
پاکزاد، عبدالعلی؛ رستمی، محمدحسن و جلالی، مهدی، «ایمان و ارتکاب گناه (تحلیل فقه الحدیثی و روش حل تعارض ظاهری روایات باب الذنوب و باب «ان الإیمان لا یضر معه سیئه» در کتاب الکافی)»، مطالعات فهم حدیث، 1398ش، ش 11، صص 52ـ35.
ترمذی، محمد، سنن الترمذی، تحقیق: عبدالرحمن محمدعثمان، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1403ق.
تفتازانى، سعدالدین، شرح المقاصد، قم، شریف رضى، ۱۴۰۸ق.
تنکابنى، محمدبن‌عبدالفتاح، ضیاء القلوب، قم، بی‌نا، 1382ش.
حاکم نیشابوری، أبوعبدالله محمد، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق: یوسف عبدالرحمن المرعشلی، بی‌جا، بی‌نا، بیتا.
خزرجی‌قرطبى، محمدبن‌احمد، التذکرة فی أحوال الموتى و أمور الآخرة، بیروت، بی‌نا، 1423ق.
خواجوئى، محمداسماعیل، جامع الشتات، بی‌جا، بی‌نا، 1418ق.
دارمی، عبدالله بن‌رحمان، السنن، دمشق، مطبعة الاعتدال، 1349ق.
دینوری، ابن‌قتیبة، تأویل مختلف الحدیث، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا.
راوندی، فضل‌الله، النوادر، تحقیق: سعیدرضا علی عسکری، قم، دارالحدیث، بیتا.
رضوی، مرتضی، نقدهای علامه طباطبایی بر علامه مجلسی، بی‌جا، کتابخانه مجازی سایت بینش نو، بیتا.
سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق: فواز احمد زمرلى، بیروت، دار الکتاب العربی، 1421ق.
شعیری، محمد، جامع الأخبار، نجف، مطبعة حیدریة، بیتا.
شهرستانى، محمدبن عبدالکریم، الملل و النحل، قم، الشریف الرضی، چاپ سوم، 1364ش.
صدوق، محمدبن‌علی، الأمالی، قم، مؤسسة البعثة، 1417ق.
_______________، التوحید، تصحیح: سید‌هاشم حسینی طهرانی، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، بیتا.
_______________، ثواب الأعمال، قم، منشورات الشریف الرضی، چاپ دوم، 1368ش.
_______________، معانی الأخبار، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، 1361ش.
_______________، من لا یحضره الفقیه، قم، انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، چاپ دوم، 1404ق.
صرصرى‌حنبلى، سلیمان، الانتصارات الإسلامیة، ریاض، بی‌نا، 1419ق.
طبرانی، سلیمان‌بن‌احمد، المعجم الأوسط، تحقیق: طارق‌بن عوض‌الله، عبدالمحسن حسینی، قاهره، دارالحرمین، بیتا.
______________، المعجم الکبیر، تحقیق: حمدی عبدالمجید السلفی، قاهره، مکتبة ابن‌تیمیة، چاپ دوم، 1415ق.
قمی، قاضی‌سعید، شرح توحید الصدوق، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیتا.
کلینی، محمدبن‌یعقوب، الکافی، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ پنجم، 1363ش.
مجلسى، محمدباقر، بحارالأنوار، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، 1403ق.
____________، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تحقیق: سید‌هاشم رسولی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.
مرکز مصطفى، العقائد الاسلامیة، قم، مرکز المصطفى للدراسات الاسلامیة، 1419ق،
مسلم نیشابوری، ابن‌حجاج، صحیح المسلم، بیروت، دار الفکر، بیتا.
مفید، محمدبن‌نعمان، تصحیح الاعتقادات، قم، المؤتمر العالمی للشیخ المفید، 1413ق.
مؤیدى، ابراهیم‌بن‌محمد، الإصباح على المصباح، صنعاء، بی‌نا، 1422ق.
نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، حیدری، 1414ق.
هاشمی‌خوئی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، تحقیق: سیدابراهیم میانجی، تهران، بنیاد فرهنگ امام مهدی (عج)، چاپ چهارم، 1360ش.
هیثمی، نورالدین، مجمع الزوائد، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1408ق.
)