Document Type : Research

Authors

1 Assistant Prophessor of Tarbiat Modares University

2 M.A. of Quran and Hadith Studies, Tarbiat Modares University

Abstract

Identifying the early written scholarly sources is an issue of great use and so an important albeit complicated and difficult one. Fuat Sezgin proposed and applied a systematic method for identifying the sources of early literature. This method has had many advantages but some criticisms have been directed at it as well. The origin of some of these criticisms is the lack of some information in Sunni bibliography literature. However the important information found in Tūsi’s and Najjashi’s Fihrists may be useful in improving Seguin’s method and identifying the sources of later works. In this paper we focus on Hossein ibn Sa'id’s Kitab al-Zuhd and illustrate the great use of Tūsi’s and Najjashi’s Fihrists in improving Sezgin’s method for identifying the early written sources of Hadith literature. In doing so, some methods for distinction between collectors and transmitters in the chain of transmitters will be illustrated. According to Sezgin the last common link is the source of a given later work but it will be shown that through different ways other roles may be considered as well.

Keywords

اثباتی، اسماعیل، رستمی، محمد حسن، «منابع تفسیری شیخ کلینی»، حدیث­پژوهی، 1394ش، شماره14، 128-99.
اهوازی، حسین بن سعید، الزهد، قم، مطعبة العلمیة، 1402ق.
بابایی، علی اکبر، «پژوهشی دیگر درباره تفسیر قمی»، پژوهش و حوزه، 1383ش، شماره20و19، 234-218.
بحرانی، سید هاشم، البرهان، قم، مؤسسه بعثه، 1374ش.
برقی، احمد بن محمد، المحاسن، قم، دارالکتب الإسلامیة، 1371ق.
شوشتری، محمد تقی، قاموس الرجال، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1419ق.
حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل­البیت (ع)،‏ 1409ق.
حلّی، حسن بن علی بن داود، الرجال، تهران، دانشگاه تهران، 1342ش.
حلّی، حسن بن یوسف، خلاصة الأقوال، نجف، دارالذخائر، 1411ق.
حمادی، عبدالرضا، حسینی، سیدعلیرضا، «بازشناسی منابع کلینی در تدوین کافی»، حدیث­پژوهی، 1392ش، شماره11، 206-181.
حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الإسناد، قم، مؤسسة آل­البیت (ع)، 1413ق.
خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بی­جا، 1413ق.
رجائی­فرد، ابوالفضل، نیل­ساز، نصرت، تحلیل حوزه­های مختلف میراث مکتوب شیعه در پنج قرن نخست براساس دو فهرست نجاشی و شیخ­طوسی علوم انسانی، تربیت مدرس، 1395ش.
رحمان­ستایش، محمدکاظم، شهیدی، روح­الله، «بازیابی منابع تفسیر قمی»، حدیث­پژوهی، 1393ش، شماره9، 146-107.
سزگین، فؤاد، تاریخ نگارش های عربی، مترجم: کیکاووس جهانداری، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،1380ش.
شولر، گریگور، شفاهی و مکتوب در نخستین سده­های اسلامی، مترجم: نصرت نیل­ساز، تهران، حکمت، 1393ش.
صدوق، محمد بن علی، الخصال، قم، جامعه مدرسین، 1362ش.
---------------، معانی الأخبار، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1403ق.
---------------، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دارالشریف الرضی للنشر، 1406ق.
---------------، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق.
طوسی، محمد بن حسن، رجال، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1373ش.
----------------، تهذیب الأحکام، تهران، دارالکتب الإسلامیه،‏ 1407ق.
----------------، إختیار معرفة الرجال، مشهد، موسسه نشر دانشگاه مشهد، 1409ق.
----------------، الفهرست، مؤسسة النشر الفقاهة، 1422ق.
----------------، الأمالی، قم، دارالثقافة، 1414ق.
عمادی حائری، سید محمد،«مسائل محمد بن مسلم در الکافی کلینی»، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین­المللی ثقة­الإسلام کلینی، قم، دارالحدیث، 1387ش.
فیض کاشانی، محسن، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی(ع)، 1406ق.
قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دارالکتاب، 1404ق.
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، 1407ق.
مدرسی­طباطبایی، حسین، میراث مکتوب شیعه تا قرن سوم، قم، کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، 1383ش .
مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، 1403ق.
مفید، محمد بن محمد، الأمالی، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ­مفید، 1413ق.
ملکی، محمود، رحمان­ستایش، محمدکاظم،«وصیت مفضل بن عمر، بازیابی و اعتبارسنجی»، علوم حدیث، 1395ش، شماره82، 85-59.
نجاشی، احمد بن علی، رجال، بیروت، دارالأضواء، 1408ق.
نیل­ساز، نصرت، «تبیین و ارزیابی نظریه سزگین دربارۀ شناسایی و بازسازی منابع جوامع روایی»، پژوهش­های قرآن وحدیث، 1393ش،  شماره 11، 346-321.
 
Goldfeld, I. "The Tafsir of Abdallah b. Abbas". Der Islm, 58: 1981. 125-135.
 
Landau-Tasseron, E."On The Reconstruction of Lost Sources", Al-Qantara, 25: 2004. 45-91.
 
Motzki, H. "Dating Muslim Traditions: A Survey", Arabica 52:2, 2005. 204-253.
 
Schoeler, G. The Oral and the Written in Early Islam, (trans) Uwe Vagelpohl (ed.) James E. Montgomery. Oxon. 2006.  
 
Versteegh, C.H.M,. Arabic Grammar and Quranic Exegesis in Early Islam, Leiden. 1993.